BIST`de Yenilik: Piyasa Yapıcılığı
Yurtdışında ve IMKB Tahvil Piyasasında uzun süredir uygulanan Piyasa Yapıcılığı Sistemi artık Hisse Senetleri Piyasasında da uygulanmaya başlayacak.
Uygulamanın yapılacağı pazar Kurumsal Ürünler Pazarı (KÜP) olacak. Şu an test aşamaları sürdürülmekte. Piyasaya likiditeyi artıracağı, denetimi kolaylaştıracağı kurumsallaşmayı güçlendireceği için olumlu katkı yapacak uygulama başlangıçta:
1) Yatırım Fonları
2) Varantlar
3) Halka açık piyasa değeri 10 Milyon TL nin altındaki Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları için zorunlu olacak.
Gayrı Menkul Yatırım Ortaklıkları , Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıkları ve halka açık piyasa değeri 10 Milyon TL nin üzerindeki Menkul Kıymet Yatırım Ortaklıkları ise normalde eskisi gibi Sürekli Müzayede İşlem Yöntemiyle işelem göreceklerse de aralarında piyasa yapıcılık talebi olanlar bu taleplerin borsaca uygun görülmesi halinde Piyasa Yapıcılı Sürekli Müzayede İşlem Yöntemine geçiş yapabilecekler.
Herhangi bir üründe birden fazla piyasa yapıcı mümkün olmayacak. Piyasa yapıcısı olması zorunlu olan ürünlerden varantlar haricindeki diğerlerinde bu şartın yerine gelmemesi durumunda da borsa farklı bir uygulama yapacak : Tek Fiyat İşlem Yöntemi.
İşleyişe bakacak olursak, seans saatleri Ulusal Pazarla aynı kalmakla beraber ufak eklemeler var:
Piyasa Yapıcılı Sürekli Müzayedede açılış seansında emir toplama ve eşleşmesinden sonra Piyasa Yapıcı 9:45-9:49 arasında alış ve satış kotasyonlarını girer. 9:50-12:30 arasında sürekli müzayede yöntemiyle seans yapılır. Tek fark işlem tahtasında Piyasa Yapıcının kotasyonun sürekli olarak yer almasıdır. İşlemler girilen kotasyonlar aralığında olmak zorundadır. Minimum kotasyon miktarı 250 dur. Bu miktar karşılandığı anda Piyasa Yapıcı en az bu miktar kadar yeni kotasyon girer. 2.Seansta da aynı işleyiş ve kurallar geçerlidir.
Piyasa Yapıcının işlem tahtasında sürekli varlığı öncelikle fiyat istikrarını ve likiditeyi sağlar. Kotasyon aralığı sınırsız değildir, belli fiyat aralıklarına göre sınırlar koyulmuştur. Bu da fiyatların gerçekçi olmasını, manipülatif işlemlerin azalmasını sağlar. Piyasa Yapıcı bir nevi denetleyici ve borsanın muhatabı olarak aşırı fiyat hareketlerini önler ve alış ya da satış yapmak isteyen yatırımcıya her zaman bu imkanı verir. Akla gelebilecek soru şu olabilir; sürekli işlem yapan piyasa yapıcı aşırı maliyetlerle karşılaşmaz mı? Bunun önlemi de borsa tarafından, Piyasa Yapıcıdan alınan teminatlara karşılık ona daha düşük maliyetlerde işlem yapma hakkı tanınarak çözülmüştür.
Tek Fiyatlı İşlem Yöntemi, zorunlu olduğu halde Piyasa Yapıcısı olmayan menkul kıymetler için uygulanır demiştik. Bu ürünler piyasada likiditesi az olan ürünler olduğu için bunları da yatırımcı için cazip hale getirecek bir yöntem düşünülmüştür. Bu kategoriye giren ürünlerde, pazarlarda sürekli müzayede başlangıcından itibaren emir toplama seansı yapılır. Kapanıştan 5 dakika önce emirler eşletirilir, işlemler tek bir fiyattan gerçekleştirilir. (12:25-12:30) Bu yöntem aslında süresi uzatılmış bir açılış seansı gibi de değerlendirilebilir.Diğer pazarlardaki açılış seanslarından sonra başlatılması da yatırımcılara gün hakkında sağlıklı bilgiler verir, daha net ve kararlı emirler girilmesini sağlar.
Piyasa Yapıcılı kategoride yer alan "varant" bazı farklara sahiptir.
1) Varant için Piyasa Yapıcı olmazsa olmazdır. Zaten Piyasa Yapıcıyla başlayan işlem tahtaları, Piyasa Yapıcıyla ilgili herhangi bir sorun olursa diğerlerinde olduğu gibi "Tek Fiyat" işlem yöntemine dönüşemez.
2)Varantlar için açılış seansı yoktur. Piyasa Yapıcının kotasyon girmesini takiben sürekli müzayede yöntemi uygulanır.
3) Varantlarda taban-tavan fiyat uygulaması yoktur.
Yeni uygulamaların IMKB ve ülkemiz için verimli olmasını dileriz
PAY MENKUL DEĞERLER A.Ş.
Vefa Bayırı Sokak İş Bankası Blokları C Blok D:4 Gayrettepe- İstanbul
Tel: 0212 275 17 08 Faks: 0212 275 01 85
Boğaziçi Kurumlar VD 723 002 4544
Ticaret Sicili Memuru: İstanbul Ticaret Sicil No: 266825
Mersis No: 0-7230-0245-4400012
web: www.paymenkul.com.tr
e_posta: paymenkul@paymenkul.com.tr
